Rodzaje mutacji spotykane u kanarkow i ich dziedziczenie

Kiara

Mutacja jest to nietypowo ubarwione/uksztaltowane/upierzone zwierzę (czy inna forma życia) ktora samoistnie pojawila sie w juz istniejacej populacji danego gatunku. W przypadku kanarkow pierwsza samoistna mutacja był kanarek zolty- pojawil sie on w linii kanarkow czarno-zoltych (zielonych), a mutacja nastapila na skutek redukcji eumelaniny i phaeomelaniny- pigment widoczny jest jedynie w barwie oczu.
Oczywiscie kazda pozadana mutacje hodowcy staraja sie utrwalic- tzn stworzyc linie hodowlana, w ktorej legnace sie ptaki beda mialy zarowno fentotyp , jak i genotyp mutacyjne. Oczywiscie od pojawienia sie pierwszego "mutanta" po utrwalenie mutacji droga jest bardzo dluga i nie zawsze latwa- trzeba poznac charakter mutacji (sposob, w jaki jest dziedziczona), zbadac, czy nie towarzysza jej czynniki chorobotworcze itd.
Organizmy zwierzęce (i nie tylko, ale te nas interesują) mogą być homozygotami lub heterozygotami, jeśli chodzi o ilość kopii genu na interesującą nas, mutacyjną cechę.

Homozygota jest to organizm posiadający dwa identyczne allele tego samego genu w chromosomach chomologicznych. Homozygota może być zarówno dominująca, jak i recesywna (dla przykładu- dominującą zapisujemy AA, recesywną: aa, gdzie A to np allel dominujący, odpowiadający za biały dominujący kolor upierzenia kanarka, zaś u ludzi brązowy kolor oczu. Z kolei a to recesywny allel warunkujący białe recesywne upierzenie-a u ludzi niebieski kolor oczu).

Heterozygota to organizm mający dea różne allele tego samego genu w chromosomach chomogicznych. W przypadku uwarunkowania dziedziczenia koloru oczu u ludzi heterozygotę oznaczamy Aa. Osobnik taki ma oczy brązowe, gdyż allel odpowiedzialny za brązowy kolor oczu zapisujemy A-jest on dominujący. Jednak potomstwu będzie przekazywany także allel a (oczy niebieskie w tym wypadku).

Są to najprostsze definicje genetyczne. Nas jednak interesują mutacje, jako że wszystkie kanarki kolorowe powstały na drodze mutacji- oprócz formy nominalnej czarno-żółtej (zielonej).
Genetyka podzieliła mutacje wd cech przekazywanych potomstwu, i zasady, na jakiej się to odbywa.

Mutacja dominująca- barwa kanarka przekazywana jest tak przez samce, jak i przez samice. Przy skrzyżowaniu jednego ptaka mutacji dominującej i ptaka nie posiadającego owej mutacji, pokolenie F1 będzie w połowie koloru ptaka "bez mutacji" użytego do krzyżówki, w połowie- koloru ptaka danej mutacji barwnej.

Mutacja recesywna autosomalna- aby ptak uzyskał kolor danej mutacji barwnej, jego rodzice-zarówno samica jak i samiec, muszą być nosicielami genu owej barwy.
Mutacja ta ma jednak tę zaletę, że może być przenoszona przez ptaki-tzw. szpalty lub "nośniki" genu powodującego mutację-wtedy przy skrzyżowaniu osobnika mutacyjnego ze szpaltem na tę mutację otrzymujemy większość młodych mutacyjnych, pozostałe są szpaltami na cechę mutacji.

Mutacja recesywna sprzężona z płcią- jest to rodzaj mutacji przenoszonej przez geny znajdujące na chromosomie X- czyli wyłącznie przez samca(XX-samiec, XY-samica). W przypadku połączenia samca o barwie mutacji sprzężonej z płcią z samicą koloru innego o charakterze dominujacym, wszystkie samiczki z pokolenia F1 będą koloru mutacji, samczyki zaś będą koloru samicy lecz będą tzw. szpaltami lub "nośnikami" genu barwy mutacji.
W połączeniu samca mutacji dominujacej lub recesywnej autosomalnej z samiczką o barwie mutacji sprzężonej z płcią, młode samczyki będą koloru mutacji dominujacej (statystycznie polowa, o ile oczywiscie samiec ojciec jest mutacji dominujacej) lub formy nominalnej, lecz beda w 100% szpaltami na mutacje sprzezona z plcia. Mlode samiczki beda z reguly w polowie formy nominalnej (czarno-zolte, czyli zielone), w drugiej- barwy samca. Zadna z nich nie moze byc szpaltem na mutacje matki, ze wzgledu na charakter mutacji.
Wyjatek stanowi tutaj przypadek, gdy samiec uzyty do krzyzowki jest szpaltem na mutacje sprzezona z plcia (w polaczeniu z samica mutacji sprzezonej z plcia). W takim wypadku polowa samczykow bedzie mutacyjna (mutacji sprzezonej z plcia), druga polowa bedzie formy nominalnej, lecz samczyki te beda szpaltami na mutacje sprzezona z plcia. Jesli chodzi o samiczki z takiej krzyzowki- w polowie beda one mutacji sprzezonej z plcia, w drugiej- formy nominalnej (zielone).
Samiec-szpalt namutacje recesywna, polaczony z samica inna niz mutacji recesywnj, da mlode samce w polowie formy nominalnej, w polowie- szpalty na mutacje sprzezona z plcia. Mlode samiczki beda w polowie formy nominalnej, w drugiej- mutacji sprzezonej z plcia.

W powyzszych rozpisach dziedziczenia poszczegolnych mutacji nalezy oczywiscie-podstawiajac pod gotowy "wzor"- wziac pod uwage wzajemne relacje pomiedzy konkretnymi mutacjami ptakow uzytymi do krzyzowki.

Powyzszy artykul napisalam w oprciu w o wlasna wiedze, nie korzystajac z zadnych konkretnych zrodel. Kopiowanie calosci lub fragmentow- zgodnie z definicja o plagiacie- moze byc potraktowane jako plagiat. Praca ta jest moja wylaczna wlasnoscia. B.M.B. Kiara