Wikłacz ognisty (Euplectes orix)

Kiara

Wikłacz ognisty (Euplectus orix) jest najpopularniejszym przedstawicielem rodziny wikłaczy (Ploceidae), liczącej ponad 100 gatunków, spotykanym w europejskich (i chyba także amerykańskich i innych) hodowlach. Ptak ten występuje w kilku podgatunkach, w zależności od rejonu pochodzenia, które to podgatunki różnią się szczegółami w upierzeniu (np podgatunek Euplectus ornix franciscana zamieszkuje teren Afryki środkowej, a jego cechą charakterystyczną jest czerwone gardło). Obszarem, jaki gatunek ten zamieszkuje w naturze jest Senegal, Kamerun oraz okolice górnego biegu Nilu, na południe od Sahary.
Ptak ten ma wierzch ciała płowo-brązowy, brzuch jaśniejszy, nad głową koloru takiego samego m/w jak grzbiet, widać wyraźnie jaśniejszą kreskę, wyglądającą jak brew. Upierzenie wikłaczy ognistych zmienia się znacznie w porze lęgów, i większość znanych nam zdjęć tego gatunku są to wizerunki samców w upierzeniu godowym, które- rzecz jasna- jest znacznie bardziej atrakcyjne niż upierzenie samic czy też samców o innej porze roku. Godowe barwy samca są czarno- czerwone. Plecy i tył głowy aż po część twarzową, górna część piersi, i tzw. pokrywy podogonowe mają kolor pomarańczowo- czerwony (idealnie pasuje tu określenie "ognisty"), natomiast część twarzowa oraz obszar na brzuchu ciągnący się od dolnej części piersi po odbyt są koloru głębokiej czerni. Skrzydła są czarne z ognistymi obramowaniami każdej lotki. Samiczki w okresie lęgowym nie zmieniają swej barwy, Charakterystyczną cechą gatunku jest czerwone gardło. Wielkość tego ptaka wynosi 11-12 cm.

W warunkach naturalnych samiec ma dość specyficzny rytuał godowy. W obecności 2-3 samic wykonuje charakterystyczny taniec godowy, bujając się w locie i klapiąc skrzydłami. Samice same budują swoje charakterystyczne gniazda, którym to właśnie rodzina wikłaczy zawdzięcza taką popularność. Gniazda wikłaczy ognistych są kuliste, zbudowane z łyka, włókien, źdźbeł trawy itp., oczywiście zwisające z gałęzi, w sposób typowy dla tej rodziny. Zazwyczaj gniazda ulokowane są w krzewach lub w trzcinach. W niewoli możemy wikłacza ognistego trzymać parami w większych klatkach lub w wolierze, gdzie może przebywać z ptakami innych gatunków wielkości nie większej niż wikłacz ognisty, jednak na czas lęgów samiec wikłacza może być agresywny w stosunku do innych ptaków- dlatego jeżeli zdecydujemy się na lęgi w wolierze, musimy uważnie obserwować ptaki i w razie jakichkolwiek zachowań terytorialno- agresywnych oddzielić wikłacze od innych ptaków. W niewoli trzymamy zawsze tylko jednego samca w jednej wolierze. Jako że w naturze samiec łączy się z 2-3 samicami, w warunkach hodowlanych również takie rozwiązanie wydaje się najlepsze (także z powodu ogromnej pobudliwości samca w okresie lęgowym, takie rozwiązanie wydaje się najlepsze gdyż jedną samicę samiec może po prostu zamęczyć). Samicom w okresie lęgów, kiedy plotą swoje niesamowite gniazda, trzeba dostarczyć odpowiednie materiały budulcowe: siano, łyko, włókno kokosowe, drobne gałązki, i in. Zdarza się, że samice zaczynają budować gniazdo, ale później, z jakichś względów, przestają się nim interesować. Samica tego gatunku znosi 2-4 jasnoniebieskie jaja, których czas inkubacji wynosi m/w 14 dni. Opieka nad pisklętami także głównie należy do samicy (karmienie, wysiadywanie itp). Młode przebywają w gnieździe 3 tygodnie, a gdy już je opuszczą, nie wracają do niego nawet na noc.
W naturze pożywieniem wikłacza ognistego są głównie termity, są także utrapieniem afrykańskich rolników, gdyż pustoszą pola uprawne, dosłownie spadając na nie stadami (choć nie w takim stopniu jak inne gatunki wikłaczy, np wikłacz czerwonodzioby Quelea quelea). Z tego powodu w swoich ojczystych stronach wikłacze nie są lubiane, a wręcz bywają tępione bezlitośnie- strzela się do nich, truje itp.
W niewoli wikłacza ognistego żywi się mieszanką nasion i zbóż: różnymi gatunkami prosa, kanarem. Raz na kilka dni warto podać larwy mącznika czy inne owady jako źródło białka zwierzęcego. Jako dodatek można także zaserwować tym ptakom mieszankę z ugotowanego, kurzego jaja, tartej marchwii i jakiegoś owocu. Ponoć nie jest to ptak wymagający jeśli chodzi o żywienie, choć rozmnożenie go w niewoli może być trudne.
Ceny tego ptaka wbrew pozorom nie są ponoć specjalnie wysokie, choć na polskim rynku nie spotkałam się z ofertą dot. sprzedaży tego gatunku (za to na pewno bywa osiągalny na dużych, europejskich, ptasich giełdach.)